ప్రపంచ దేశాలలో ప్రముఖ రసాయన, భౌతిక శాస్త్రవేత్తగా గుర్తింపు పొందిన మైకేల్‌ ఫెరడే తాను నమ్ముకున్న సిద్ధాంతం కోసం చివరి వరకూ పోరాటం సాగించారు. సహజ తత్వవేత్తగా ఆయన విద్యుదయస్కాంతం, విద్యుత్‌ రసాయన శాస్త్ర రంగాలలో గొప్ప సాధనలు చేసారు. డి.సి. విద్యుత్‌ ప్రవాహంతో కూడిన ఒక వాహకం చుట్టూ ఉన్న అయస్కాంత క్షేత్రాన్ని ఫారడే అధ్యయనం చేసి, భౌతిక శాస్త్రంలో విద్యుత్‌ అయస్కాంత ప్రేరణ అనే క్రొత్త సిద్ధాంతాన్ని నెలకొల్పారు. అయిన విద్యుదయస్కాంత ప్రేరణ, డయా అయస్కాంతత్వం, విద్యుత్‌ విశ్లేషణ సూత్రాలను కనుగొన్నారు. అయస్కాంత శక్తి కాంతి కిరణాల విూద ప్రభావం చూపుతుందని, ఈ రెండు ప్రక్రియలకు సంబంధం ఉందని ఆయన నిర్ధారించాడు. ఫెరడే రూపొందించిన విద్యుదయస్కాంత ప్రేరణ సాధనాలే విద్యుత్‌ మోటార్‌ టెక్నాలజీకి పునాదిగా నిలిచాయి.

ఈనాడు సాంకేతిక రంగంలో విద్యుత్‌ వాడకం ఈయిన ప్రయత్నాల వల్లే సాధ్యమయింది. ఒక రసాయన శాస్త్రవేత్తగా బెంజీన్ను కనుగొన్నారు. క్లోరిన్‌ క్లాత్రేట్‌ హైడ్రేట్‌ విూద పరిశోధనలు చేసి బున్సన్‌ బర్నర్‌ తొలి రూపాన్ని కనుగొన్నారు. ఆక్సీకరణ సంఖ్య వ్యవస్థ రూపొందించారు. ఎనోడ్‌, కాతోడ్‌, ఎలేక్ట్రోడ్‌, అయాన్‌ వంటి పదాలను ప్రాబల్యంలోకి తెచ్చారు. ఆయన అతి తక్కువే చదువుకున్నా, ఫుచ్క్‌ ఉన్నారు. కొందరు చరిత్రకారులు ఫెరడేను విజ్ఞానం చరిత్రలో అతి ఉత్తమ పరిశోధకడుగా పెర్కున్నారు. కాపాసిటన్స్‌ యూనిట్‌ అయిన ఫారడ్‌, ఆయన పేరును బట్టే పెట్టబడింది. అలాగే, ఫెరడే కాన్స్తంట్‌, ఒక ఎలెక్ట్రాన్ల మొల్లో ఉన్న చార్జి (సుమారు 96,485 కూలూమ్బ్‌ లు)కు కూడా ఈయిన పేరే పెట్టబడింది. ఫెరడే ఇండక్షన్‌ సూత్రం ప్రకారం, నిర్ణీత సమయంలో మారుతున్న అయస్కాంత ఫ్లక్స్‌, ఎలెక్ట్రోమోటివ్‌ ఫోర్స్ను సృష్టిస్తుంది.

ఫెరడేనే రాయల్‌ ఇన్స్టిట్యూషన్‌ అఫ్‌ గ్రేట్‌ బ్రిటిన్‌ మొట్ట మొదటి ఫుల్లెరియన్‌ రాసాయ శాస్త్ర ప్రొఫెసర్‌. ఈ పదవికి ఈయిన జీవిత కాలానికి నియమితలయ్యారు. ఐసక్‌ న్యూటన్‌, జేమ్స్‌ క్లెర్క్‌ మాక్స్వెల్‌ చిత్రపటాలతో పాటు ఫెరడే చిత్రపటాన్ని కూడా ఆల్బర్ట్‌ ఐన్స్టీన్‌ తన గదిలో పెట్టుకునేవారు. ఫెరడే చాలా మత నమ్మకం కలిగిన వారు; 1730లో స్తౌెంచబడిన సండమేనియన్‌ చర్చ అనే ఒక క్రైస్తవ మాట శాఖలో సభ్యుడుగా ఉన్నారు. ఈ మతశాఖ సభ్యులు సంపూర్ణమైన విశ్వాసం మరియు అంకితభావం కలిగి ఉండాలి. ఫెరడే జీవితమూ మరియు పనులలో దైవం మరియు ప్రకృతి రెండూ ఎకమే అనే భావం ఉండేది అని ఫెరడే జీవితచరిత వ్రాసిన రచయితలు పెర్కున్నారు.

ప్రస్తుతం లండన్‌ బోరో అఫ్‌ సౌత్వార్క్లో బాగంగా ఉన్న నేవింగ్టన్‌ బట్స్లో ఫెరడే జన్మించారు. ఐతే అప్పట్లో సర్రీ సబర్బన్‌ భాగంలో, లండన్‌ బ్రిడ్జ్కు ఒక మైలు దూరంలో ఉండేది. వారి కుటుంబం ధనవంత కుటుంబం కాదు. అతని తండ్రి జేమ్స్‌, గ్లాసియాట్‌ అనే క్రైస్తవ శాకలో సభ్యుడుగా ఉండేవారు. 1790-1 శీతాకాలంలో జేమ్స్‌ ఫెరడే, తన భార్యా ఇద్దరు పిల్లలతో సహా, వెస్ట్మోర్ల్యాండ్లోని ఔత్గిల్‌ నుండి లండన్కు వెళ్లారు. ఔత్గిల్లో ఆతను గ్రామ కమ్మరికి సహాయకుడుగా ఉండేవారు. ఆ సంవత్సరంలో శరత్‌ కాలంలో మైకేల్‌ జన్మించాడు. నాలుగు పిల్లలో మూడవ వాడిగా జమ్మించిన మైకేల్‌ ఫెరడేకు అతని చిరు ప్రాయంలో అతి తక్కువ స్థాయి ప్రాధమిక విద్యా అందుబాటులో ఉండింది.

అందువల్ల అతను స్వయంగానే తనంతట తనే చదువుకోవలసి ఉండేది. తన పదనాల్గవ సంవత్సరంలో, బ్లాన్ద్ఫోర్డ్‌ స్ట్రీట్లోని జార్జ్‌ రైబా అనే స్తానిక బుక్‌ బైందర్‌, పుస్తక విక్రయదారుడు దగ్గిర సహాయకుడుగా చేరాడు. ఏడు సంవత్సరాలు సహాయుకుడుగా పని చేసిన కాలంలో, ఇసక్‌ వాట్స్‌ రచించింది ఇంప్రూవ్మెంట్‌ అఫ్‌ ది మైండ్‌ వంటి అనేక పుస్తకాలను అతను చదివాడు. ఆ పుస్తకంలో ఉన్న సిద్ధాంతాలను సూచలను ఉత్సాహంగా పాటించాడు. అతనికి విజ్ఞానంలో ముఖ్యంగా విద్యుత్తు విూద ఆసక్తి పెరిగింది. ముఖ్యంగా, జెన్‌ మార్సేట్‌ రచించిన కన్వర్సేషన్స్‌ ఇన్‌ కెమిస్ట్రీ అనే పుస్తకం అతన్ని ప్రభావితం చేసింది. 1812లో తన ఇరవయవ వయస్సులో శిక్షణ పూర్తీ అయ్యే సమయంలో, రాయల్‌ ఇన్స్టిట్యూషన్‌, రాయల్‌ సొసైటీకు చెందిన ప్రముఖ ఆంగ్ల రసాయన శాస్త్రవేత్త హమ్ఫ్ఫ్రి డేవి, సిటీ ఫిలసాఫికల్‌ సొసైటీని స్తాపించిన జాన్‌ టాటుం వారి ప్రసంగాలకు ఫెరడే హాజరయ్యేవారు. అనేక సార్లు ఈ ప్రసంగాలకు టికట్లను విల్లియం డాన్స్‌ (రాయల్‌ ఫిలార్మోనిక్‌ సొసైటీ స్థాపకుల్లో ఒకరు) ఫెరడేకు ఇచ్చేవారు.

తరువాత, ఫెరడే డేవి ప్రసంగాలపై మూడు వందల పేజీల పుస్తకం ఒకటి రాసి అతనికి పంపించాద్డమ్వి దానికి వెంటనే సానుకోలంగా, దయతో స్పందించారు. నైట్రోజెన్‌ ట్రైక్లోరైడ్‌ వలన జరిగిన ఒక ప్రమాదములో డేవికి కంటిచూపు దెబ్బ తిన్నప్పుడు, ఫెరడేను తన కార్యదర్శిగా నియమించాలని నిర్ణయించారు. రాయల్‌ ఇంస్టిట్యూషన్‌ సహాయకులలో ఒల్జొల్న్‌ పెన్‌ ను ఉద్యోగం నుండి తొలగించినప్పుడు, ఆ ఖాళిని బార్తి చేయమని సర్‌ హంఫ్రీ డేవిను కోరారు. అతను ఫెరడేను రాయల్‌ ఇంస్టిట్యూషన్లో కెమికల్‌ అసిస్టెంట్గా 1 మార్చ్‌ 1813 నాడు నియమించారు. అప్పటి ఆంగ్ల సమాజం వర్గాల వారిగా విజ్‌?ఎ అన్నద్‌ మె నిమిత్తం వెళ్ళవలసి వచ్చినప్పుడు, అతని పరిచారకడు వెళ్ళటానికి ఇష్టపడలేదు.

ఫెరడే డేవికి వైజ్ఞానిక సహాయుకుడుగా వెళ్తుంటే, పారీస్లో మరొక పరిచారకుడు దొరికే వరకు ఫెరడేనే ఆ పని కూడా చేయమనారు. అందువలన, ఆ పర్యాటన అంతటా ఈ రెండు పనులూ చేయవలసి వచ్చిందిల్ల్ర్‌ 69 అయిన జెన్‌ అప్రీస్‌, ఫెరడేను వారికి సమానమైన వ్యక్తిగా చూడలేదు. (ప్రయాణంలో కోచ్కు బయట ఉండమని, పనివారుతో కలిసి బొంచేయంని చెప్పేది). దీని మూలాన ఫెరడే గోరమైన నరకం అనుబవించాడు. విజ్ఞానాన్ని పూర్తిగా వదిలేసి, ఒంటరిగా తిరిగి ఇంగ్లాండ్‌ కు వెళ్ళిపోదామా అని కూడా ఆలోచించాడు. అయితే, అ ప్రయాణం అతని యురోపియన్‌ శాస్త్రజ్ఞుల అద్‌ (903832 చేసి అనేక ఉత్తేజం కలిగించే ఆలోచనా విధానాలకు పురిగొల్పింది. ఫెరడే క్రైస్తవ మతములో అత్యంత నమ్మకము కలిగినవాడు. అతని శాండిమేనియన్‌ విభాగము చర్చ్‌ ఆఫ్‌ స్కోట్లాండ్‌ కు ఒక అనుసంధానము.

డీకన్గానూ, రెండు విడతలు ఒక ఎల్డర్‌ గానూ, అతను తన యుక్త వయసులోని సమావేశ గృహములో, వివాహము అయిన తరువాత కూడా పనిచేశాడు. అతని చర్చ్బార్బికన్‌ లోని పాల్స్‌ యాలీ లో నెలకొని ఉన్నది. ఈ సమావేశ గృహము 1862 లో ఐలింగ్టన్‌లోని బార్న్సబరి గ్రూవ్‌ కు మార్చబడింది. ఈ ఉత్తర లండన్‌ ప్రాంతములోనే ఫెరడే ఎల్దర్‌ గా రెండవ విడతలో తన చివరి రెండు సంవత్సరాలు పనిచేసి, ఆ బాధ్యత నుండి విరమించుకున్నాడు. ఫెరడే సారా బెర్నార్డ్‌ ను జూన్‌ 12,1821న వివాహమాడినా కూడా (1800?1879) వారికి పిల్లలు కలుగలేదు. వారు వారి కుటుంబాల ద్వారా శాండిమేనియన్‌ చర్చ్లో కలిశారు. అతను తనకు శాండిమేనియాన్‌ కాన్గ్రిగేషన్‌ అందు కల నమ్మకాన్ని తన వివాహము జరిగిన నెల తరువాత ఒప్పుకున్నాడు. ఫెరడే తొలి రసాయనిక కర్తవ్యం హంఫ్రీ డేవీ యొక్క ఒక సహాయకుడిగానే.

ఫెరడే క్లోరిన్‌ పై ప్రత్యేక అధ్యయనము చేసి, కార్బన్‌ రెండు క్రొత్త క్లోరైడ్లను కనుగొన్నాడు. అతను వాయువుల వ్యాపకం గురించి తొలిసారిగా స్థూల పరిశోధనలు గావించగా, ఆ విషయాన్ని తొలిసారిగా జాన్‌ డాల్టన్‌ గుర్తించాడు. దీని బాహ్య ప్రాముఖ్యత థామస్‌ గ్రాహంజోసఫ్‌ లోస్చ్మిడ్ట్ల ద్వారా పూర్తి వెలుగులోనికి వచ్చింది. అతను అనేక వాయువులను ద్రవ రూపములోనికి మార్చడంలో సఫలీక్రుతుడయ్యాడు; అతను స్టీల్‌ యొక్క మిశ్రమలోహం గురించి పరిశోధించి, దృష్టి అవసరాలకు వాడదగిన పలు క్రొత్త రకాల గాజు పదార్ధాలను తయారుచేశాడు.

అటువంటి బరువాటి గ్లాసులలో ఒకటి తదుపరి కాలములో ఫెరడే గ్లాస్‌ ను అయస్కాంత ప్రదేశంలో పెడితే, అది వెలుతురు యొక్క పోలరైసేషన్‌ వాలును పరిభ్రమించునట్లు చేస్తుందని, ఆ పదార్ధము తొలుతగా అయస్కాంత ధృవాలను వికర్షిస్తుందని గ్రహించటం ఒక చారిత్రాత్మకంగా ముఖ్యమైనదిగా పరిణమించింది. అతను శ్రమించి,రసాయన శాస్త్రములోని సామాన్య పద్ధతులను, వాటి ఫలితాలను ఒక ప్రత్యేక శాస్త్రముగా, ప్రాచుర్యములోనికి తీసుకురావటంలో కొంతమేరకు సాఫల్యమును సాధించాడు. బున్సెన్‌ బర్నర్‌ గా తరువాయి దశలో పిలువబడి ప్రపంచవ్యాప్తంగా దాదాపుగా అన్ని శాస్త్రీయ పరిశోధనాగారాలలో సుళువుగా వేడిమిని కల్పించేందుకు వాడబడిన ఈ పరికరము యొక్క ప్రాధమిక రూపకల్పనను అతడే కనిపెట్టాడు. ఫెరడే రసాయన శాస్త్ర రంగంలో విస్తృతంగా పని చేసి, బెంజీన్‌ (దానిని అతను బికార్బురేట్‌ ఆఫ్‌ హైడ్రోజన్‌ అని పిలిచాడు)వంటి రసాయనిక పదార్ధాలు మరియు ద్రవంగా మారు చెందే వాయువులయిన క్లోరిన్‌ వంటి వానిని కనుగొన్నాడు.

వాయువులు ద్రవరూపములోనికి మారటంతో వాయువులు కేవలం అతి తక్కువ మరిగే స్థానం ఉన్న ద్రవాల యొక్క ఆవిరులు మాత్రమేనని నిర్ధారించి, బృహదణువు యొక్క సముదాయము అనే ఆలోచనా ధోరణులకు తగిన ఆధారాలను అందించింది. 1820 లో ఫెరడే కార్బన్‌ మరియు క్లోరిన్‌ నుండి తయారు చేయబడిన మొట్టమొదటి మిశ్రమదాతువులు గురించి తెలిపి, తరువాత తన పరిశోధనా ఫలితాలను ఆ మరుసటి సంవత్సరం ప్రచురించాడు. ఫెరడే, హంప్రీ డేవీ 1810వ సంవత్సరములో కొనుగొన్న క్లోరిన్‌ క్లాతరేట్‌ క్రిస్టల్స్‌ యొక్క కూర్పును తెలుసుకున్నాడు. ఫెరడే ఎలక్త్రోలసిస్‌ సూత్రాలను కూడా కనిపెట్టాడు. యానోడ్‌, కాతోడ్‌, ఎలక్త్రోడ్‌, అయాన్‌ వంటి పదాలను విలియం వీవేల్‌ సృష్టించగా, ఫెరడే వాటిని బహుళ ప్రాచుర్యంలోకి తెచ్చాడు. మెటాలిక్‌ నానోపార్టికల్స్గా తరువాత కాలంలో పిలువబడిన వానిలో తొలిగా నివేదించినది ఫెరడేనే.

1847లో అతను బంగారపు కొల్లోయిడ్స్‌ యొక్క ఆప్టికల్‌ లక్షణాలు బల్క్లోహానికి భిన్నంగా ఉన్నాయని కొనుగోన్నాడు. ఇదే బహుశా అతనిచే క్వాంటం పరిమాణము ప్రభావాలు గురించి మొదటిగా నమోదయి నివేదించబడిన విషయం, ఇదే నానోసైస్‌ ఆవిర్భావానికి నాందిగా భావించటం జరిగింది. ఫెరడే తాను విద్యుచ్ఛక్తి మరియు అయస్కాంతశక్తి పై జరిపిన అనేక పరిశోధనలకుగానూ ప్రసిద్ధి చెందాడు. అతను నమోదు చేసిన మొట్టమొదటి పరీక్ష, ఏడు సగం పెన్స్‌ ముక్కలు కలిగి, ఏడు డిస్క్‌ ఆకారంలోని జింకు రేకులతో పేర్చబడిన మరియు ఆరు ఉప్పు నీటిలో నానిన కాగితపు ముక్కలతో నిర్మించబడిన వోల్టాయిక్‌ పైల్‌. ఈ ఇలా పేర్చబడిన వానితో అతను సల్ఫేట్‌ ఆఫ్‌ మాగ్నీషియాను (12 జులై, 1812 నాటి అబ్బాట్‌ కు మొదటి ఉత్తరం) విడదీశాడు. 1821లో డేనిష్‌ బౌతిక, రసాయన శాస్త్రవేత్త అయిన హన్స్‌ క్రిస్టియన్‌ ఆర్స్టెడ్‌ విద్యుత్‌-ఐస్కాంత తత్వాన్ని కనుగొన్న వెనువెంటనే, డేవి మరియు బ్రిటిష్‌ శాస్త్రవేత్త విల్లియం హైడ్‌ వల్ల్స్టన్‌ ఒక విద్యుత్‌ మోటార్‌ను రూపొందించడానికి ప్రత్నించి విఫలమయ్యారు. ఈ ఇద్దరుతో సమస్యను చర్చించిన అనంతరం, ఫెరడే విద్యుత్‌-ఐస్కాంత తిరుగుడును ఉత్పన్నం చేయగల రెండు సాధనాలను రూపొందించారు: ఒక తీగ చుట్టూ ఉన్న గుండ్రని ఐస్కాంత బలమునుండి నిరంతర గుండ్రని కదిలికను ఇస్తుంది.

మరొక సాధనంలో ఒక తీగను ఐస్కాంతం ఉన్న పాదరసం ద్రవంలో పెట్టి ఒక రసాయన బేటరీ నుండి విద్యుత్‌ ను పంపినప్పుడు, ఆ ఐస్కాంతం తిరుగుతుంది. ఈ రెండవ సాధానము ¬మోపోలర్‌ మోటర్‌ అని పిలవబడుతుంది. ఈ ప్రయోగాలు, క్రొత్త ఆవిష్కరణలు ఆధునిక విధ్యుత్‌-ఐస్కాంత సిద్ధాంతానికి పునాదిగా ఉన్నాయి. ఉత్సాహం, అదివరకి వోల్లాస్టన్‌, డేవి చేసిన పనులను ప్రస్తాపించకుండా తాను కనుగొన్న ఫలితాలను ఫెరడే ప్రచురించాడు. ఈ విషయం రాయల్‌ సొసైటీ లో వివాదానికి దారి తీసి డేవి తో తనకు ఉన్న గురువనే సత్సంబంధం క్షీణించింది. బహుశా దీని వలెనే చాలా సంవత్సరాలు ఫెరడే విద్యుత్‌-ఐస్కాంత పరిశోదనలకు దూరంగా ఉంచి అతనికి ఇతర కార్యకలాపాలు ఇవ్వబడ్డాయి.

1821లో అతని ప్రారంభ విద్యుత్‌-ఐస్కాంత ఆవిష్కరణ నుండి, ఫెరడే ప్రయోగశాలలో ప్రయోగాలను కొనసాగిస్తూ, పదార్ధాల గుణగణాలను అన్వేషిస్తూ, మంచి అనుభవాన్ని సంపాదించారు. 1824లో, ఫెరడే ఒక సర్క్యూట్‌ ను రూపొందించి ఒక ఐస్కాంత ప్రాంతం ప్రక్కన ఉన్న ఒక తీగలో విద్యుత్‌ ప్రవాహాన్ని నియంత్రించ గలదా అని పరిశోదన చేసాడు. అయితే రెండిటికి సంభందం ఏమి బయటబడలేదు. ఈ పరిశోదనశాలలో ఇటువంటి పరిశోధన మూడు సంవత్సరాల క్రితం కాంతి మరియు ఐస్కాంతం విూద ఇదే పరిశోదన జరిగింది. అయితే ఫలితాలు అలాగే ఉన్నాయి. మరుసటి ఏడు సంవత్సరాలలో, ఫెరడే ఆప్టికల్‌ ప్రమాణంతో కూడిన (ఎక్కువ బరువుగల) గాజును, అనగా సీసం యొక్క బోరో-సిలికేట్ను తయారించడంలో ఎక్కువ సమయం గడిపాడు. కాంతికి ఐస్కాంత తత్వానికి ఉన్న సంభందాన్ని అధ్యయనం చేయడానికి దీనిని వాడాడు.

ఆప్టిక్స్‌ ప్రిశోదనల నుండి కొంత విరామం దొరికినప్పుడు, ఫెరడే తన పరిశోదనలను ప్రచురిస్తూ ఉన్నారు. అతను డేవితో ఐరోపా పర్యటనకు వెళ్ళినప్పుడు పరిచయమైన విదేశీ శాస్త్రవేత్తలతో సంప్రదింపులు కొనసాగిస్తూ ఉన్నారు. డేవి మరణించిన రెండు సంవత్సరాల అనంతరం, 1831లో ఫెరడే కొన్ని వరుస పరిశోదనలు చేయడం ప్రారంబించి, విద్యుత్‌-ఐస్కాంత ఇండక్షన్ను కనుగున్నాడు. కొన్ని సంవత్సరాల క్రితమే, జోసెఫ్‌ హెన్రీ బహుశా సెల్ఫ్‌-ఇండక్షన్‌ ను కనుగున్నాడు. ఇద్దరూ కూడా ఫ్రాన్సేస్కో జంటేడేస్చి ఇటలిలో 1829 మరియు 1830లలో చేసిన పరిశోదనలను ఆధారంగా తీసుకున్నారు. ఫెరడే రెండు ఇన్సులేట్‌ చేయబడిన తీగచుట్టులను ఒక ఇనుప వలయం చుట్టూత చుట్టినప్పుడు, ఒక తీగాచుట్టలో విద్యుత్‌ ను పంపినప్పుడు, తాత్కాలికంగా రెండవ తీగాచుట్టులోనూ విద్యుత్‌ ఇండ్యూస్‌ చేయబడింది.

ఈ ప్రక్రియను పరస్పర ఇండక్షన్‌ అని పిలుస్తారు. ఈ ఇనుప వలయం-తీగచుట్టు సాధనం ఇప్పాటికి రాయల్‌ ఇన్స్టిట్యూషన్లో ప్రదర్శించబడుతుంది. ఒక ఐస్కాన్తాన్ని ఒక తీగవలయం మధ్యలో కదిలిస్తే, ఆ తెగలో విద్యుత్‌ కరంట్‌ ప్రవహిస్తుందని తరువాత చేసిన పరిశోధనలలో ఆయినా కనుగున్నారు. ఆ వలయాన్ని కదిలికలేని ఒక ఐస్కాంతం పైన కదిలించినా, కరంట్‌ ప్రవహించింది. మారుతూ ఉన్న ఒక ఐస్కాంత ప్రదేశం విద్యుత్‌ ప్రదేశాన్ని సృష్టిస్తుందని అతని ప్రదర్శనలు నిర్ధారించాయి. ఈ సంభందాన్ని జేమ్స్‌ క్లెర్క్‌ మాక్స్వెల్‌ గణితపరంగా రూపొందించి, దానికి ఫెరడే సూత్రం అని పేరు పెట్టారు. ఇదే తరువాత నాలుగు మాక్స్వెల్‌ సవిూకరణాలలో ఒకటిగా చెప్పబడింది. ఇవే తరువాత ఫీల్డ్‌ సిద్ధాంతం అని చెప్పబడ్డాయి. తరువాత ఫెరడే ఈ సూత్రాన్ని ఉపయోగించి, నూతన శక్తి జనరేటర్లకు మూలం అయిన ఎలెక్ట్రిక్‌ డైనమోను నిర్మించాడు. 1839లో అతను విద్యుత్చ్చక్తి ప్రాధమిక లక్షణాలను కనిపెట్టేందుకు ఉద్దేశించిన ఒక శ్రేణి పరిశోధనలు పూర్తి చేశాడు.

ఫెరడే స్టాటిక్‌, బ్యాటరీలు, జంతు విధ్యుత్చ్చక్తిని ఉపయోగించి ఎలేక్ట్రోస్టాటిక్‌ ఆకర్షణను, ఎలాక్ట్రోలసిస్‌, అయస్కాంతశక్తి, మొదలగు వానినీ సృష్టించాడు. ఆ కాలములోని శాస్త్రీయ ఆలోచనా విధానానికి భిన్నంగా, విధ్యుత్చ్చక్తిలో వివిధ ”రకాలు” ఉన్నాయనే విషయము అవాస్తవమని నిర్ణయానికి వచ్చాడు. ఫెరడే ఒకే రకమైన విధ్యుత్చ్చక్తి ఉంటుందని తెలిపి, వివిధ రకాల ప్రాకృతిక అంశాలు పరిమాణము మరియు తీవ్రతలో కలిగే మార్పుల(కరంట్‌ మరియు వోల్టేజి) వలననే ఉత్పన్నమౌతాయనే విషయాన్ని నివేదించాడు. అతని వృత్తి తుది దశలలో, ఫెరడే ఎలేక్ట్రోమాగ్నేటిక్‌ శక్తులు కండక్టర్‌ చుట్టూ ఉండే ఖాళీ స్థాలములోనికి వ్యాపిస్తాయని సూచించాడు. ఈ ఆలోచన అతని తోటి శాస్త్రజ్ఞులచే నిరాకరింపబడినా, అంతిమంగా దానిని ఆమోదించారని తెలుసుకోవటానికి ఫెరడే జీవించి లేడు.

ఫెరడే ఊహ ప్రకారం, చార్జ్‌ కలిగిన వస్తువులు మరియు అయస్కాంతాల నుండి లైన్స్‌ ఆఫ్‌ ఫ్లక్స్‌ వస్తాయనే విషయము, ఆధారంగా ఎలక్ట్రిక్‌, మాగ్నెటిక్‌ ఫీల్డ్‌ లను వీక్షించే అవకాశం లభించింది. 19వ శతాబ్దంలో మిగిలిన కాలములో ఇంజనీరింగ్‌ పరిశ్రమను ఏలిన ఎలెక్ట్రో-మెకానికల్‌ సాధానాలు విజయవంతంగా రూపొందించడానికి ఆ మానసీక మాడలే కీలకంగా నిలిచింది. మైకేల్‌ ఫెరడే 1845 లో అతను ఒక గాజు బార్‌ ను వాడి అయస్కాంతశక్తి కాంతిని ఒక డైఎలక్ట్రిక్‌ పదార్ధములో ప్రభావితం చేయగలదు అని చూపుతున్నట్లు. అనేక పదార్ధాలు ఐస్కాంత ప్రాంతమునుండి బలహీనమైన వికర్షణ చూపుతాయని 1845లో ఫెరడే కనిపెట్టి, దీనికి డయామాగ్నేటిసం అని పేరు పెట్టారు.

ఒక సరళిలో పోలరైజ్‌ అయిన క్రాంతి కిరణం యొక్క పోలరైజేషన్‌ తలాన్ని, ఆ క్రాంతి కిరణం కదులుతున్న దిశలోనే ఉన్న ఒక వేలుపరి ఐస్కాన ప్రాంతాన్ని వాడి, తిప్పవచ్చు అని ఫెరదే కనుగున్నారు. ప్రస్తుతం దీనిని ఫెరడే ఎఫెక్ట్‌ అని పిలుస్తారు. అయిన తన నాట్‌ పుస్తకములో ఈ విధంగా వ్రాశారు, నేను చివరిగా ఒక ఐస్కాంత రేఖ లేదా బల రేఖ ను క్రాన్తింప చేయడములో మరియు ఒక క్రాంతి కిరణాన్ని ఐస్కాంత పరచడములో సఫలమయాను. 1862లో తన వయోప్రోయములో, ఫెరడే స్పెక్ట్రోస్కోప్‌ ను ఉపయోగించి ఐస్కాంత ప్రభావం వలన క్రాంతి రేఖలలో మరియు క్రాంతి కిరణాల యొక్క వివిధ మార్పులను పరిశీలించారు. అయితే, అప్పట్లో అందుబాటులో ఉన్న పరికరాలు క్రాంతి రేఖ మార్పులను నిర్దారించడానికి సరిపోలేదు. తరువాత పీటర్‌ జీమన్‌ ఒక మెరుగైన పరికరాలను ఉపయోగించి దీనిని అధ్యయనం చేసి, 1897లో ఫలితాలను ప్రచురించారు.

దానికి అతనికి 1902లో నోబల్‌ పురస్కారం లభించింది. 1897 ప్రచురణ లోను, నోబల్‌ ప్రసంగములోను జీమన్‌ ఫెరడే పనుల గురించి ప్రస్తావించారు. ఒక బాహ్య విద్యుత్‌ ఫీల్డు చార్జ్‌ లను పునఃసవరణ చేసి అంతర్భాగములో ఉన్న ఫీల్డ్‌ ను నిర్వీర్యం చేస్తుంది. స్టాటిక్‌ విద్యుత్‌ శక్తి విూద చేసిన పరిశోధనలలో, ఒక చార్జి కలిగిన ఒక వాహకి వేలుపరి బాగాములో మాత్రమె చార్జ్‌ ఉంటుందని, వేలపాలో ఉన్న చార్జ్‌, వాహకి లోపల ఏ ప్రభావం విూద చూపించదని ఫెరడే నిర్ధారించారు. ఇది ఎందుకంటే, వెలుపల ఉన్న చార్జులు పునర్‌ పంపిణి అయి లోపల వాటి ఫీల్డులు రద్దవుతాయి. ఈ షీల్దింగ్‌ ప్రబావాన్ని ఫెరడే పంజరం అని ఇప్పుడు పిలబడే సాధనంలో వాడుతారు.

ఫెరడే ఒక అధ్బుతమైన పరిశిదోదనా కారుడు. తన ఆలోచలను స్పష్టమైన సులబమైన బాషలో చెప్పేవారు. అయితే, గణితములో అతని సామర్ధ్యం చాల తక్కువగా ఉండేది. ట్రీగ్నామెట్రి వరకు కూడా అతని గణితా జ్ఞానం లేదు. సాధారణ ఆల్జీబ్రా మాత్రమె అతనికి తెలిసింది. జేమ్స్‌ క్లీర్క్‌ మాక్స్వెల్‌ ఫెరడే మరియు ఇతరులు కనిపెట్టివాటిని సమకూర్చి, సవిూకరణాలను రూపొందించారు. ఇవే ఆధునిక విద్యుత్‌-ఐస్కాంత ప్రక్రియకు పునాదిగా నిలిచాయి. ఫెరడే వాడిన బల గీతలు గురించి మాక్స్వెల్‌ ఈ విధంగా రాసారు, వాస్తవంగా ఫెరడే ఒక అత్యుత్తమ గణిత నిపుణుడు – బవిష్యత్తు గణిత నిపుణులు ఫెరడే నుండి అనేక విష్యాలు నేర్చుకుంటారు. ఫెరడే నే రాయల్‌ ఇన్స్టిట్యూషన్‌ అఫ్‌ గ్రేట్‌ బ్రిటిన్‌ యొక్క మొట్ట మొదటి ఫుల్లెరియన్‌ రాసాయ శాస్త్ర ప్రొఫెసర్‌. ఈ పదవికి ఈయిన జీవిత కాలానికి నియమితలయ్యారు.

అతని స్పాన్సార్‌ మరియు గురువు, జాన్‌ మ్యాడ్‌ జాక్‌ ఫుల్లెర్‌. రాయల్‌ ఇంస్టిట్యూషన్లో ఈ పదవిని సృష్టించారు. 1824లో ఫెరడే రాయల్‌ సొసైటి సభ్యుడుగా ఎన్నికయ్యారు. 1825లో ప్రయోగశాల అధ్యక్షుడుగా నియమితలయ్యారు; 1833లో సంస్థలో జీవితకాల ఫుల్లెరియన్‌ రాసాయశాస్త్ర ప్రొఫెసరుగా, ఎటువంటి ప్రసంగాలు ఇవ్వవలసిన అవసరం లేకుండా, నియమితలయ్యారు. రాయల్‌ ఇన్స్టిట్యూషన్లో రసాయన శాస్త్రం, విద్యుత్‌, ఇసకంత తత్వం వంటి రంగాలలో టి వైజ్ఞానిక పరిశోదనలు చేయడమే కాకుండా, ప్రైవేట్‌ సంస్థలకు, బ్రిటిష్‌ ప్రబుత్వానికి సమయం ఎక్కువ తీసుకుంటున్న అనేక సేవా ప్రాజక్టులను చేపట్టారు. బొగ్గు గనులలో పెలుడ్లను దర్యాప్తు చేయడం, న్యాయస్థానంలో ఒక నిపుణుడుగా సాక్షి ఇవ్వడం, ఉన్నత నాణ్యత కలిగిన ఆప్టికల్‌ గాజు తయారు చేయడం వంటి పనులను చేపట్టేవారు.

1846లో, హస్వేల్‌ కౌంటి డుర్హాం లోని గనిలో సంబవించిన 95 కార్మికులను బలికోన్న బయంకరమైన పేలుడు గురించి పూర్తీ వివరాలతో కూడిన ఒక పెద్ద నివేదికను ఫెరడే చార్లెస్‌ లయేల్‌ తో కలిసి తయారు చేసారు. ఇది క్షుణ్ణంగా రూపొందించబడిన ఫోరెన్సిక్‌ దర్యాప్తు నివేదిక. ఈ పేలుడు తీవ్రతకు కారణం బొగ్గు డస్ట్‌ అని సూచించారు. బొగ్గు డస్ట్‌ వలన పేలుడు అపాయం ఉందని ఈ నివేదిక హెచ్చరించింది. కాని 60 సంవత్సరాల వరకు 1913 సేన్ఘేన్య్ద్‌ కొలియరి ప్రమాదం జరిగే వరకు ఈ నివేదకను పట్టించుకోలేదు. ప్రఘాడమైన నౌకా సంబంధమైన ఉత్సుకత కల దేశంలోని ఒక గౌరవనీయుడైన శాస్త్రవేత్తగా ఫెరడే అధిక సమయము లైట్‌ హౌస్‌ ల నిర్మాణము మరియు పనితీరు వంటి విషయాలను సాధించటం ఫై దృష్టి పెట్టి, నౌకల అడుగు భాగాలు అరిగిపోవటం జరగకుండా నివారించటానికి తగిన చర్యలు చేపట్టాడు.

ఫెరడే పర్యావరణ శాస్త్రము, లేక ఇంజనీరింగ్‌ గా ప్రస్తుతము పిలువబడుతున్నవిద్యలో కూడా చురుకుగా ఉండేవాడు. అతను స్వాన్‌ సీ లోని పారిశ్రామిక కాలుష్యము గురించి పరిశోధించటమే కాక రాయల్‌ మింట్‌ అందలి గాలిలో కాలుష్యము గురించి కూడా సంప్రదించబడ్డాడు. జులై 1855 లో ఫెరడే థ టైమ్స్‌ కు థేమ్స్‌ నది యొక్క అధమ పరిస్థితి గురించి లేఖ వ్రాయగా, దాని ఆధారంగా పలుసార్లు తిరి అచ్చు వేయబడిన పంచ్‌ అనే ఒక కార్టూను రూపుదిద్దుకుంది. (ఇది కూడా చూడండి థ గ్రేట్‌ స్టింక్‌.) ఫెరడే 1851లో లండన్లో జరిగిన గొప్ప ప్రదర్శన కొరకు ప్రదర్శింపబడే వస్తువులకు సంబంధించి యోజనాలు చేయటం మరియు నిర్ణయించటంలో సహాయపడ్డాడు.

అతను నేషనల్‌ గ్యాలరీ ని శుభ్రపరచటంలోను, అందలి కళా ఖండాలను రక్షించటంలోనూ వారికి సలహాలు ఇవ్వటమే కాక, నేషనల్‌ గ్యాలరీ సైట్‌ కమిషన్లో 1857లో పనిచేశాడు. ఫెరడే సేవలు అందుకున్న మరొక విభాగము విద్యాభోధన. అతను ఒక విషయము ఫై 1854లో థ రాయల్‌ ఇన్స్టిట్యూషన్లో ఉపన్యాసము ఇచ్చాడు. 1862లో అతను పబ్లిక్‌ పాఠశాలల కమిషన్‌ ముందు హాజరయి గ్రేట్‌ బ్రిటన్లో విద్యావిధానము గురించి తన ఆలోచనలను తెలిపాడు. ఫెరడే మోసాలు, మాయలు, మరణించినవారితో సంభాషించే సభలు వంటివాని అందు ప్రజలకు ఉన్న ఆసక్తిని గురించి నిరసించి, పబ్లిక్‌ మరియు రాష్ట్ర విద్యావిధానాన్ని తూలనాడాడు. ఫెరడే రాయల్‌ ఇంస్టిట్యూషన్లో మంటలకు సంబంధించి రసాయన శాస్త్రములోనూ మరియు భౌతిక శాస్త్రములోనూ అనేక సఫలీకృత ప్రసంగాలు చేసి, వాటిని థ కెమికల్‌ హిస్టరీ ఆఫ్‌ ఎ కాండిల్‌ పేరుతో నమోదు చేశాడు.

ఇది యువతకు ఉద్దేశించి చేసిన తొలినాటి క్రిస్మస్‌ ప్రసంగాలలో ఒకటిగా పేర్కొనబడి, ఇప్పటికీ ప్రతి సంవత్సరము ప్రసంగించబడుతున్నాయి. 1827 మరియు 1860 మధ్య కాలంలో ఫెరడే రికార్డు స్థాయిలో పందొమ్మిది సార్లు క్రిస్మస్‌ ప్రసంగాలు చేశాడు. జూన్‌ 1832 లో థ యూనివర్సిటీ ఆఫ్‌ ఆక్స్ఫోర్డ్‌ ఫెరడే కు ఎ డాక్టర్‌ ఆఫ్‌ సివిల్‌ లా డిగ్రీని ప్రధానం చేసింది(గౌరవనీయమైన). అతని జీవిత కాలములో ఫెరడే నైట్హుడ్‌ ను నిరాకరించటమే కాక, రెండు సార్లు ప్రసిడెంట్‌ ఆఫ్‌ రాయల్‌ సొసైటీ పదవిని కూడా నిరాకరించాడు. ఫెరడే రాయల్‌ స్వీడిష్‌ అకాడవిూ ఆఫ్‌ సైన్సెస్కు 1838లో విదేశీ సభ్యునిగా ఎన్నికయి, ఫ్రెంచ్‌ అకాడెవిూ ఆఫ్‌ సైన్సెస్లో 1844లో ఎన్నుకోబడిన ఎనిమిది మంది సభ్యులలో ఒకనిగా ఉన్నాడు. 1848లో ప్రిన్స్‌ కన్సోర్ట్‌ అభ్యర్ధనల మేరకు మైకేల్‌ ఫెరడేకు గ్రేస్‌ ఎండ్‌ ఫేవర్‌ హౌస్‌ ను హంప్తాన్‌ కోర్ట్‌, సర్రేలో బహుకరించి, అన్ని ఖర్చులు, నిర్వహణ ఖర్చులు నుండి మినహాయింపు ఇచ్చారు. ఇదే మాస్టర్‌ మేసన్‌ గృహము.

దీనినే తరువాత కాలములో ఫెరడే హౌస్‌ గానూ, ప్రస్తుతం నంబరు 37 హంప్టన్‌ కోర్ట్‌ రోడ్డు గానూ పిలిచారు. 1858లో ఫెరడే పదవీవిరమణ గావించి, అక్కడ నివసించటం మొదలుపెట్టాడు. బ్రిటీషు ప్రభుత్వం క్రైమియన్‌ యుద్ధము(1853?1856) కొరకు రసాయనిక ఆయుధాల ఉత్పత్తి గురించి సలహా అడిగినప్పుడు, ఫెరడే దానిలో పాల్గొనటానికి నైతిక కారణాల వలన నిరాకరించాడు. ఫెరడే హాంప్టన్‌ కోర్ట్‌ లోని తన నివాసములో 25 ఆగస్టు నాడు మరణించాడు. వెస్ట్‌ మిన్స్టర్‌ యాబ్బే వద్ద ఖననం చేయటానికి అతను గతంలో వ్యతిరేకించాడు. కానీ అతనికి ఇస్సాక్‌ న్యూటన్‌ సమాధికి దగ్గరలో ఒక స్మారక చిహ్నము అక్కడ ఉన్నది. ఫెరడేను చర్చ్‌ నిబంధనలను వ్యతిరేకించే (నాన్‌-ఆంగ్లికన్‌) విభాగములో హైగేట్‌ సిమెట్రీలో ఖననం చేశారు. ఫెరడే యొక్క శిల్పము ఒకటి సేవోయ్‌ ప్లేస్‌, లండన్లో ఇన్స్టిట్యూషన్‌ ఆఫ్‌ ఇంజనీరింగ్‌ ఎండ్‌ టెక్నోలజీ బయట నిలిచి ఉంది. ఇంకా లండన్లో, థమైకేల్‌ ఫెరడే మెమోరియల్‌ అను బ్రుటలిస్ట్‌ అనే శిల్పకారుడు రాడ్నీ గోర్డాన్‌ చే రూపకల్పన చేయబడి, 1961లో పూర్తిచేయబడిన స్మారక చిహ్నము ఎలిఫంట్‌ మరియు కాసిల్‌ గైరేటరీ ప్రక్రియలో, ఫెరడే జన్మస్థలం అయిన న్యూయింగ్టన్‌ బట్స్‌ వద్ద ఉన్నది. ఫెరడే గార్డెన్స్‌ అను ఒక చిన్న ఉద్యానవనము వాల్వర్త్‌, లండన్లో అతని జన్మస్థలమైన న్యూయింగ్తాన్‌ బట్స్కు దగ్గరలోనే ఉన్నది. ఈ ఉద్యానవనము ఫెరడే యొక్క స్థానిక కౌన్సిల్‌ ప్రాంగణం అయిన లండన్‌ బోరో ఆఫ్‌ సౌత్వార్క్లో ఉన్నది.

లౌబోరో యూనివర్సిటీ లోని ఒక హాలుకు ఫెరడే పేరు 1960లో పెట్టారు. భోజనాల గది వద్దనున్న ద్వారము దగ్గర ఇత్తడితో తయారుచేసిన ఒక విద్యుత్‌ ట్రాన్స్ఫార్మర్ను పోలిన నమూనా మరియు లోపల అతని చిత్రపటము ఒకటి, రెండూ ఫెరడే గౌరవార్ధం ఉంచబడినవి. యూనివర్సిటీ ఆఫ్‌ ఎడింబర్గ్యొక్క ఇదు అంతస్తుల భవనమైన శాస్త్ర మరియు ఇంజనీరింగ్‌ ప్రాంగణమునకు ఫెరడే పేరు పెట్టబడి, అలాగే ఈ మధ్యకాలంలో క్రొత్తగా కట్టిన బ్రన్నేల్‌ యూనివర్సిటీ అందలి నివాసయోగ్యమైన హాలుకు మరియు స్వాన్‌ సి యూనివర్సిటీ వద్ద్ధనున్న ప్రధాన ఇంజనీరింగ్‌ భవనానికి కూడా అతనిపేరు పెట్టారు. గతంలో యుకె ఫెరడే స్టేషన్‌ అయి అంటార్క్టికాలో ఉన్న స్టేషన్‌ కు అతని పేరే పెట్టారు. అనేక బ్రిటీషు నగరాలలోని వీధులకు ఫెరడే పేరు పెట్టబడి ఉన్నాయి (ఉదా. లండన్‌, ఫైఫే, స్విన్దన్‌, బెసింగ్స్టోక్‌, నోట్టిన్ఘాం, విట్బై, కిర్క్బై, క్రాలీ, న్యూబారీ, ఐల్స్బారీ మరియు స్టీవెనేజ్‌) ఇవే కాక ఫ్రాన్స్‌ లో (పారిస్‌), జర్మనీ (హీర్మ్స్డోరఫ్‌), కెనడా (క్యూబెక్‌), మరియు థ యునైటెడ్‌ స్టేట్స్‌ (రేస్టన్‌, వియె). 1991 నుండి 2001 వరకు ఫెరడే యొక్క చిత్రము సీరీస్‌ యు వి20 బ్యాంకునోట్లఫై ముద్రించబడి, బ్యాంక్‌ ఆఫ్‌ ఇంగ్లాండ్‌ వారిచే విడుదల చేయబడినవి. అతను రాయల్‌ ఇన్స్టిట్యూషన్‌ లో మాగ్నేతో-ఎలక్ట్రిక్‌ స్పార్క్‌ పరికరాలతో ఒక ప్రసంగం చేస్తున్నట్లుగా చూపించారు.